Optimisme en inspiratie overheersen het Health Valley Event 2024

Het thema van het Health Valley Event 2024 was Transitie in Healthcare. Goede betaalbare gezondheidszorg nu én in de toekomst. De presentaties van de keynote sprekers en de ideeën van de genomineerden van de Nationale Zorginnovatieprijs boden vergezichten naar de zorg in 2030 en daarna.

In het inleidende filmpje van de plenaire sessie werd daar meteen een mooi kader voor neergelegd. Bij zorgvernieuwing moet de positie van de patiënt centraal staan. De eerste geïnterviewde formuleerde de uitdaging kort en krachtig: wie weet beter dan de patiënt zelf wat hij of zij nodig heeft? Regie over de eigen ziekte vertaalde zij voor haarzelf in een aantal wensen. Ze wil graag zelf bepalen wanneer ze een zorgverlener wil bezoeken en zelf bepalen welke data ze deelt. Voor oplossingen moeten we meer kijken buiten de zorgmuren zelf, meende de laatste spreker van het filmpje. Hij maakte een vergelijking met de aanleg van de riool, halverwege de 19de eeuw, die voor een enorme sprong in de levensverwachting zorgde. Voor de transitie in de zorg zijn we op zoek naar de rioolbouwers van de toekomst. Die oproep is een perfecte voorzet voor de gesprekken en presentaties van de twee keynote sprekers die volgden.

Dilemma’s

Voordat de eerste keynote spreker het woord nam, kregen Egbert-Jan Bögels, directeur van Health Valley, en Helga Witjes, gedeputeerde van de provincie Gelderland, een aantal keuzevragen voorgelegd. Zoals: moeten we de zorg aantrekkelijker maken voor de zorgmedewerkers of moet er meer aandacht komen voor preventie? Net als zo’n 90% van de zaal kozen beiden voor het laatste. Een moeilijker dilemma: Hoe stimuleer je innovatie het beste? Door de zorgmedewerker zelf met ideeën te laten komen of door ondernemers te ondersteunen bij hun innovaties? Bij het antwoord werd gekozen voor de middenweg. De zorgprofessional weet wat er in de zorg speelt en wat in de praktijk werkt. Maar de ondernemer is beter in de uitvoering en opschaling van het idee.

One Health

Prof. Kees van Laarhoven, afdelingshoofd Chirurgie aan het Radboudumc en schrijver van het boek ‘Human and Planetairy Health’ hield de deelnemers een spiegel voor. Voordat hij een patiënt met overgewicht opereert, heeft hij een consult van 10 minuten over de operatie en de nazorg. ‘Ik voer geen gesprek over de leefstijl van de patiënt.’ Terwijl dat de voorbode is van een sequentie van opeenvolgende ziektes in het verdere leven, het zogenoemde metabool syndroom. ‘Artsen plukken appels van de bomen,’ gebruikt hij als metafoor. In 2030 is bij 60% van alle mensen op de wereld sprake van overgewicht. ‘We eten gemiddeld 300 kcal meer dan we nodig hebben en verbranden 300 kcal minder, onder meer door de voortdurende prikkels in de leefomgeving.’ Daarbovenop komen de impact van de klimaatverandering en vervuiling en de economische ongelijkheid, die de landen richting de Evenaar onevenredig hard raken. Hij ziet de oplossing in het One Health-concept, waarbij de menselijke gezondheid en de gezondheid van de Aarde geïntegreerd worden aangepakt.

Empathische, meedenkende woning

De tweede keynote spreker, Masi Mohammedi, hoogleraar Smart Architectural Technologies aan de TU Eindhoven, begon haar voordracht met een optimistische boodschap. ‘Er is geen probleem dat we niet aankunnen.’ Het medicijn dat nog niet is gebruikt voor de transitie in de gezondheidszorg is de innovatie van de gebouwde omgeving. Ze nam ons mee naar 2040, naar een empathische, meedenkende woning die de rol als mantelzorger speelt, waardoor mensen met dementie thuis kunnen blijven wonen. De woonomgeving wordt een ‘enabeling environment’, verklaart ze. ‘Een computer waar mensen in wonen.’ Mohammedi laat haar studenten ervaren wat mensen met een aandoening of beperking ervaren, vanuit het idee: ́ik kan jou begrijpen als ik jou ben.’

Nationale Zorginnovatieprijs 2024

De 8 finalisten van de Nationale Zorginnovatieprijs 2024 weerspiegelden het optimisme van Mohammedi. De ideeën zijn net zo gevarieerd als de uitdagingen die de zorg kent, zoals vergrijzing, wachtlijsten, een tekort aan zorgprofessionals en leefstijlverandering. Het blijft nog even spannend wie de prijs in ontvangst gaat nemen. Zowel de winnaar van de vakjuryprijs en de winnaar van de publieksprijs worden bekendgemaakt tijdens de feestelijke uitreiking op Dutch Health Week op Zorg & ICT op 10 april 2024.

Leren van...

Joris Arts, auteur van het boek ‘Wat de zorg kan leren van...’, spoorde bezoekers aan om voor oplossingen buiten de eigen sector te kijken. Hij noemde twee voorbeelden om mee te starten: win-win en medewerkersvriendelijkheid. Het slotwoord van Tim Simmers, cardioloog en lid van de Raad van Bestuur van de Sint Maartenskliniek sloot hierop aan. ‘Als je altijd en alleen maar praat met mensen in de zorg blijf je hangen in het systeem. De eerste reactie is vaak ‘ja maar’. Verandering begint met nieuwsgierigheid naar andere gezichtspunten.’

Dat is precies waar Health Valley Event toe uitnodigt. Niet afwachten maar doen. Kijken wat anders kan. Leren van anderen. Daarvoor moet het eigenbelang ondergeschikt gemaakt worden aan het totale belang. Health Valley zet daarom vol in op het initiëren en begeleiden van samenwerkingsverbanden. Het is nu belangrijker dan ooit om partijen met elkaar te verbinden!