Innovatie

Muziek in de Nacht

Opschaling

Wat is het doel?

Muziek in de Nacht is een app voor mensen met slaapproblemen. Het is bedacht voor mensen met een ernstige meervoudige en verstandelijke beperking. Zij kunnen ‘s nachts vaak wakker worden en dan onrustig of angstig zijn. Dikwijls gaan zij dan (hard) huilen of roepen. We weten dat veel van deze mensen rustiger worden als zij muziek of een bekende stem horen. De app reageert op stemgeluid, om vervolgens de client te kalmeren met rustige muziek of een bekende stem, die automatisch wordt afgespeeld. Het doel is deze mensen meer ontspannen én kwalitatief beter kunnen en durven te gaan slapen doordat zij in de nacht als het spannend wordt, een muziekje of bekende stem kunnen horen. Daarbij kunnen zij zelf regie uitoefenen op het moment van afspelen. Door meer rust en regie te bieden, zal de nachtrust van deze personen aanzienlijk verbeteren en komen mensen in een diepere, herstellende slaap. Dit is meer passend bij hun wens en behoefte op lichamelijk (slaap) als psychisch (veiligheid en eigen regie) gebied. Momenteel liggen er nog veel mensen met een ernstige meervoudige en verstandelijke beperking in bed met de hele nacht muziek aan wat een zeer verstorende werking heeft op de slaapkwaliteit (geen diepe slaap) én op het gevoel van welbevinden =effect van muziek neemt af als het de hele nacht aanstaat, biedt geen troost meer en cliënt kan zelf de muziek niet uitzetten als hij/zij het zat is.

Hoe werkt het?

De app speelt muziek als je geluid maakt (bijvoorbeeld als je roept of praat). Je kan instellen hoe hard je moet roepen, hoe vaak je moet roepen en hoe lang de muziek dan speelt. De donkere kleuren en sterren achtergrond zorgen ervoor dat je ‘s nachts niet extra wakker wordt door de app en lekker weer in slaap kan komen. Als het scherm op zwart springt, dan blijft de app luisteren in de achtergrond. De app is niet verbonden met internet en er worden geen gegevens van clienten doorgegeven of opgeslagen.

Voor Windows is deze app te downloaden in de Sherpa Digilab Repository (link). Download alles in de folder en zet het ergens op een PC. Klik dan op de toepassing ‘Muziek in de Nacht,’ om te starten.

Wat voor Muziek zit erin?

Er zitten enkele standaard-muziekjes in die je kan gebruiken. Maar je kunt op smartphones en tablets ook de muziek die daar al op staat selecteren, je eigen muziek-keuze dus.

Domotica

Hulpmiddel

(Tele)monitoring

Zelfzorg

Regio Noord-Holland

Sherpa Digilab

https://digilab.sherpa.org/gamelab/muziek-in-de-nacht/

Probleemstelling

Mensen met een ernstige verstandelijke beperking hebben vaak door de aard van hun beperkingen problemen op diverse levensgebieden. Op het gebied van gezondheid zijn er vaak grote aandachtsgebieden (ademhaling, zintuigen, neurologisch systeem, spijsvertering, pijn, slaapproblemen). Ook op het gebied van psychisch welbevinden zijn er grote aandachtpunten. Zo is het voor deze personen erg lastig om betekenis te geven aan het leven en de wereld om hen heen . Zij hebben ondersteuning nodig bij het kunnen communiceren, en bij het begrijpen en begrepen worden. Ze hebben de belangrijke ander, de verwant en/of begeleider, nodig om hen door de dag heen te helpen en hun leven vorm te geven. Deze belangrijke ander is van groot belang om zich veilig te kunnen voelen en hij/zij moet vaak, letterlijk, dicht bij de client aanwezig zijn. We noemen dit ook wel "een lijntje houden" met de ander. Nabij zijn. Vaak hebben mensen met een ernstige verstandelijke en/of meervoudige beperking weinig eigen regie over hun bestaan, veel overkomt hen. Zij ervaren dan ook vaak en langdurig stress in hun leven.
Zo ook in de nacht.
Langdurige stress, op lichamelijk, psychische of sociaal gebied, heeft invloed op de levenskwaliteit en gezondheid. Door te beseffen hoe het principe van stress werkt en deze te vertalen naar juiste acties voor de client, kunnen we het proces van stress wellicht keren.
Het probleem dat wij schetsen is tweeledig;
1- Cliënten liggen onrustig en ongelukkig in bed 's nachts (de belangrijke ander ontbreekt)
2- Cliënten kunnen geen regie uitoefenen op de interventies die voor hen juist van meerwaarde zouden kunnen zijn (troostende muziek, lichtjes etc) of comfort kunnen bieden. Dit vergroot de nachtelijke stress.

Met de app Muziek in de nacht werken we aan beide problemen. We zetten de app Muziek in de nacht in de eigen regie te vergroten én tevens zetten we in op het herstellen van een goede slaap (door het gevoel van veiligheid en comfort te verhogen).

Oplossing

Muziek in de Nacht is een app met als doel om cliënten met slaapproblemen te helpen. De app reageert op stemgeluid, bijv. geroep, en speelt dan muziek naar keuze voor een bepaalde tijd. Als begeleider kun je hem instellen voor je client, bijv. op een tablet naast het bed, en dan werkt het gedurende de nacht.

Doelgroep

De doelgroep is primair cliënten met ernstige beperkingen en hun begeleiding en/of verwanten.

De app "muziek in de nacht" is voor alle doelgroepen inzetbaar, maar in eerste instantie bedacht voor (en met) mensen die zelf weinig regie kunnen uitoefenen op hun bestaan of de dingen die zij zouden willen laten gebeuren. Je zou de app dan ook zeker kunnen inzetten bij mensen die op de één of andere wijze niet in staat zijn om zelf apparaten met hun ledematen/beweegsysteem te kunnen bedienen, maar wel met geluid iets "aan of uit" zouden kunnen zetten. Denk aan mensen die door letsel functie- uitval hebben ondervonden (dwarsleasie bijv), senioren of mensen die ernstige verstandelijke en/of meervoudige beperkingen hebben.

Verdienmodel

De app is ontwikkeld en wordt aangeboden in een non-profit context. De kostprijs is tot nog toe zeer laag, zelfs nihil in directe kosten. De app wordt dan ook kosteloos aangeboden.

Kostprijs
De huidige kostprijs van de app is zeer laag. Het betreft de inzet in uren van betrokken begeleiders, specialisten, stagiairs en vrijwilligers binnen Sherpa. Deze doen dat echter vanuit hun bestaande functie waar dit werk binnen past, waardoor er geen directe kosten aan verbonden zijn. De begeleiders zijn namelijk op zoek naar iets dat werkt voor hun client. De gedragskundige en de adviseur EMB staan opgesteld om te helpen met de probleemanalyse en met het vinden van oplossingen. De specialist coördinator Digilab staat opgesteld om te ondersteunen met cliënten-ICT en stuurt stagiairs en vrijwilligers aan op dat vlak. Het slaapteam is betrokken vanwege de slaapproblemen van de client. De ICT stagiairs en vrijwilligers die de app tot nog toe hebben gebouwd en onderhouden doen dat vooral vanuit het kader van leer- en werkervaring.
In de toekomst verwachten we wel wat kosten te gaan maken om de app ook voor iOS geschikt te maken, daar is namelijk een goede Apple computer voor nodig en een Apple developer account en wellicht wat specialistische kennis.

Vraagprijs
De app wordt kosteloos aangeboden via de website van het Sherpa Digilab (https://digilab.sherpa.org/gamelab/muziek-in-de-nacht/) en via de Google Play Store (https://play.google.com/store/apps/details?id=com.sicgames.muziekindena…). Er zijn geen plannen om dit in de toekomst te wijzigen. Wel is er de wens om het ook via de Apple App Store te verspreiden voor iOS devices en hiervoor is wel een investering nodig waar we bijvoorbeeld een zorginnovatieprijs voor zouden inzetten.

Geïnvesteerd vermogen

€ 0-10 duizend

Concurrentie

Grootste concurrentie
Voorzover bekend bestaat er in de Google Play Store of in de Apple App store nog geen vergelijkbare app.
Het is ook mogelijk om via de domotica-systemen op de kamer een oplossing te construeren door een microfoon en de CD-speler daarop aan te sluiten met een onderbreker. Dat zou circa 900 euro kosten is door de domotica-leverancier doorgerekend en dat geldt dan voor elke installatie opnieuw. Het betreft namelijk kosten voor hardware, aansluiten en integratie ter plekke.

Alternatieve oplossing zonder de innovatie.
Op het moment wordt het probleem opgelost zonder de innovatie door de gehele nacht de muziek aan te laten staan. Dat betreft dan bijvoorbeeld een CD die op repeat staat. Dit kost ook niets maar levert geen goede nachtrust op (gebrek aan diepe slaap en herstel) met bijgaande welzijnsproblemen en stijgende zorgvraag.

Kostenbesparing

De app levert geen besparing van directe uitgaande kosten op (out-of-pocket expenses) maar er is wel sprake van een verminderde zorgvraag vanuit de cliënt (en zijn/haar buren). Doordat de cliënt beter slaapt vraagt die 's nachts minder zorg en is overdag ook beter geluimd en actiever.

Ten opzichte van de domotica-oplossing bespaart de app circa 900 euro per cliënt, als we aannemen dat de smartphone of tablet reeds in bezit is van de cliënt en ook voor andere dingen wordt gebruikt.

Unieke kenmerken

Deze app is vanuit een nauwe en unieke samenwerking tussen verschillende partijen ontstaan; begeleiding van de woning, gedragsdeskundige, verwanten, nachtzorgmedewerkers, consultatieteam slaap en medewerkers digilab. De diagnostische informatie vanuit het consultatieteam slaap is ism consultatieteam slaap, woonbegeleiders, verwanten en gedragsdeskundige vertaald in een concrete beschrijving van wat nodig werd geacht = een manier om muziek te laten afspelen in de nacht op het moment dat de cliënt dit werkelijk nodig heeft én wat de slaapkwaliteit niet aantast, maar juist bevordert.
De app draait op zo'n wijze dat het makkelijk te bedienen is door woon-en nachtbegeleiders, het is op afstand instelbaar, geeft geen vervuiling op de slaaphygiene, heeft directe invloed op die delen in het brein dat stressvermindert, geeft de client de regie! De app is goed vindbaar in de appstore

Intellectueel eigendom

Er zijn geen merkrechten of patenten aangevraagd voor Muziek in de Nacht. Wel is door de publicatie van de app in de Google Play Store de naam en het idee enigszins beschermd.

Organisatie

De innovatie 'Muziek in de Nacht' wordt binnen de Stichting Sherpa gedragen door het Sherpa Digilab in samenwerking met het Slaapteam wat de adviseur Slaap en EMB coördineert. Voor de betrokkenen is dit een regulier onderdeel van hun werk en functie.

Beschrijving pilotfase

Tijdens de pilotfase is Muziek in de Nacht bij 1 cliënt met een ernstig verstoorde nachtrust geïmplementeerd en is het effect hiervan zo goed mogelijk gemeten.

Er is een camerasysteem geïnstalleerd zodat de cliënt 's nachts geobserveerd kon worden. Daarnaast zijn er metingen gedaan met behulp van een Actiwatch, een hulpmiddel o.a. om te meten hoe iemand slaapt.

Betrokken partners

Bij de pilot waren betrokken:
- De cliënt
- De familie van de cliënt. Deze was op de achtergrond betrokken en gaf toestemming waar nodig, o.a. voor aanschaf van een nieuwe tablet.
- De woonbegeleiding. Het team heeft kennis genomen van het concept en de werking van de app en zij zijn degenen die hem 's nachts voor de cliënt aanzetten. Zij monitoren ook het dagelijkse welzijn van de cliënt.
- De teammanager van de woning. Deze houdt het proces in de gaten en ondersteunt de begeleiding.
- De gedragskundige. Monitort het lange termijn welzijn van de cliënt en o.a. het effect van dit hulpmiddel.
- De adviseur Slaap en EMB (verenigd in 1 persoon). Deze regelt o.a. slaapmetingen en analyseert het slaap/waakritme en slaappatronen.
- Huisvesting/facilitaire dienst. Deze verzorgen een camerasysteem waarmee de cliënt 's nachts geobserveerd kan worden.
- De nachtdienst. Deze verzorgen, indien nodig, de cliënt in de nacht en zetten dan de app soms ook uit of aan of wijzigen instellingen.
- De coördinator Digilab. Deze stuurt de ontwikkeling van de app aan en vertaalt wensen naar functionele aanpassingen.
- De ICT stagiairs en vrijwilligers van het Digilab. Deze ontwikkelen de app.

Aantal gebruikers pilot

0-10

Onderzoeksresultaten

De resultaten van de pilot waren als volgt:
- De slaap van de cliënt verbeterde. De observaties via het camerasysteem lieten zien dat de cliënt beter kalmeerde en beter weer doorging met slapen, ten opzichte van geen muziek in de nacht. Daarnaast leek de cliënt ook tot een diepere slaap te komen, ten opzichte van de hele nacht een CD op repeat hebben staan.
- Het welzijn van de cliënt en haar stemming overdag verbeterde. Begeleiders rapporteerden dat de cliënt overdag een betere stemming had en dat haar algemene welzijn verbeterd leek.

Bij nametingen (na circa drie maanden en circa zes maanden) bleven de begeleiders rapporteren dat de cliënt goed sliep, overdag een betere stemming had en dat haar algemene welzijn verbeterd leek.

Implementatiestrategie

Binnen de Stichting Sherpa wordt de app verder stapsgewijs geïmplementeerd. Het slaapteam, gedragskundige en woonbegeleiders zijn in toenemende mate bekend met het concept en de werking van Muziek inde Nacht. Op basis daarvan identificeren zijn cliënten voor wie de app nuttig is. Vervolgens kunnen zij zelfstandig de app voor de cliënt in gebruik gaan nemen, of zij kunnen daarbij ondersteuning krijgen vanuit het slaapteam en/of het Digilab.

Bij cliënten met ernstige slaapproblemen kan gericht een effectmeting worden gedaan of de slaap en het welzijn van de cliënt verbeterd door het gebruik van Muziek in de Nacht. Dit zijn in principe losse case studies, aangezien de precieze problematiek van de cliënt varieert.

Behaalde prestaties of gewonnen awards

Geen.

Productontwikkeling

Er zijn enkele zaken die nog ontwikkeld dienen te worden voor het vergroten van de impact en de schaalbaarheid:
- De app dient ook voor iOS geschikt gemaakt te worden (iPads en iPhones). Dat is hij nu nog niet.
- De windows-versie moet nog uitgerust worden met de optie om je eigen muziek toe te voegen. Op het moment is dat nog enkel de muziek die er standaard in zit (rustige Nederlandstalige muziek of pianomuziek van Chopin).
- Het functioneren van de app op verschillende apparaten met verschillende operating systems moet breder getest worden. De app moet bijvoorbeeld blijven luisteren en muziek spelen als het scherm van het device op zwart gaat na enige tijd en dat kan soms een probleem zijn.

Internationale ambitie

De ambitie is en blijft om via de wereldwijd beschikbare app stores en via de website van het Digilab de app aan te blijven bieden.

Het is daarnaast de bedoeling dat de app vertaald wordt naar o.a. het Engels en het Duits. Deze versies worden dan toegevoegd aan de app stores zodat ze ook wereldwijd gedownload kunnen worden.

Er zijn via de specialisten van Sherpa (adviseur Slaap en coördinator Digilab) al diverse connecties met vergelijkbare specialisten en kennisnetwerken in het buitenland.

Omzet

€ 0-10k