MINT zorgadvies
Praktisch, evidence-based duurzaamheidsadvies en implementatie voor ziekenhuizen en zorginstellingen

Zuid-Holland
- Concept
- Ontwikkeling
- Testen
- Pilot
- Implementatie
- Opschaling
Over de innovatie
Concept
Korte omschrijving
Tijdens mijn afstuderen (Biomedical Engineering TU Delft) heb ik onderzoek gedaan naar duurzaamheid in ziekenhuizen. Ik heb een CO2-footprinttool ontwikkeld en getest in het LUMC, om de huidige footprint van bepaalde processen te berekenen en te analyseren hoe deze footprint verlaagd kan worden. Vanwege mijn eigen enthousiasme en het enthousiasme van het LUMC, heb ik besloten mijn passie in dit onderwerp verder te zetten in mijn eigen bedrijf, om zo ook andere ziekenhuizen te helpen duurzamer te worden.
Probleemstelling
Duurzaamheid is een erg breed onderwerp, en krijgt steeds meer aandacht, zo ook in de zorg. Tijdens mijn onderzoek heb ik gemerkt dat ziekenhuizen vaak niet weten waar ze moeten beginnen, en wat er mogelijk is om te verbeteren aan duurzaamheid in de praktijk. Dit zorgt voor frustraties en onbegrip: waarom thuis wel duurzaam bezig zijn maar in het ziekenhuis niet? Ook is er niemand in een ziekenhuis die hier specifiek voor is aangesteld. Dit probleem wordt dan opgepakt door iemand naast zijn/haar vaste baan. Hierdoor krijgt het probleem niet de volle aandacht en worden er niet veel resultaten geboekt.
Oplossing
Met mijn kennis en mijn tool maak ik duurzaamheid concreet, en geef ik praktisch, evidence-based advies. Ik heb een stappenplan ontwikkeld bestaande uit zes stappen, waarmee dit probleem effectief aangepakt kan worden (zie geüploade infographic). Ik treed op als projectleider, en ga met de betrokken mensen uit de praktijk aan de slag. Deze multidisciplinaire aanpak zorgt er voor dat er een echte procesverandering kan plaatsvinden. In stap 4 en 5 maak ik gebruik van een tool die ik heb ontwikkeld, om de CO2-footprint van een proces te kunnen berekenen. Samen komen we tot een praktisch advies, wat ook echt geïmplementeerd kan worden. Hierdoor wordt duurzaamheid in een ziekenhuis effectief op de kaart gezet.
Unieke kenmerken
Een ziekenhuis is een erg complex bedrijf, en communicatie met verschillende partijen binnen een ziekenhuis kan lastig zijn. Mijn ervaring op dit gebied heeft uitgewezen dat ik over de juiste kennis en vaardigheden beschik om een dergelijk project succesvol te laten verlopen. Voor zover ik weet, is er geen ander adviesbureau wat specifiek aan ziekenhuizen duurzaamheidsadvies geeft. Verder is de tool die ik heb ontwikkeld uniek. Door middel van deze tool kan ik evidence-based advies geven, over op welk aspect het beste een duurzame oplossing kan worden geïmplementeerd. Het gebruik van een dergelijke tool op de schaal waarop ik hem inzet, wordt naar mijn weten niet in de duurzame zorgsector gedaan.
Website
Ontwikkeling
Beschrijving technologie of dienst
Met de tool die ik ontwikkeld heb, kan ik een huidige situatie analyseren wat betreft de CO2-footprint. Ik bekijk dan hoe de situatie verbeterd kan worden (bv door afval te scheiden als dat nog niet gebeurt), en welke verbeteringen de meeste impact zullen hebben op de CO2-footprint. Ik analyseer heel praktische situaties, en kan zo advies geven om veranderingen in de praktijk aan te brengen. Ik kom tot dit advies in samenwerking met verschillende professionals binnen het ziekenhuis. Door alle betrokken partijen vanaf het begin bij dit project te betrekken, zorg ik er voor dat iedereen op een lijn zit, en het voorgestelde advies ook echt in de praktijk kan worden geïmplementeerd.
Concurrentie
Mijn concurrenten zijn grote adviesbureaus/consultants die ook werkzaam zijn in de zorg of duurzaamheid (bv Philips, KPMG). Ik ben nog geen consultants tegen gekomen die deze twee onderwerpen ook combineren, maar dit kan natuurlijk wel in de toekomst gebeuren.
Zonder mijn innovatie is het lastig om tot een praktische verandering te komen in een ziekenhuis. Mensen die binnen een ziekenhuis bezig zijn met dit onderwerp houden zich vaak meer bezig met beleid of meer globale onderwerpen, maar niet met kleinere, praktische projecten. Ik heb gezien dat dit soms wel wordt opgepakt door 'Green Teams' binnen bepaalde afdelingen, gevormd door werknemers van die afdeling die kleine projecten oppakken naast hun dagelijkse baan. Dit zijn vaak kleine projecten, en deze teams zijn niet in staat om een hele afdeling te verduurzamen.
Met de tool die ik ontwikkeld heb, kunnen ook de huidige en verwachte kosten berekend worden. Als je bijvoorbeeld kijkt naar afvalverwerking, dan zorgt recyclen voor een verlaging in CO2-footprint, en voor een verlaging in afvalverwerkingskosten. Dit is te danken aan het feit dat het ziekenhuis zijn afval kan verkopen aan een externe partij, die deze materialen dan recyclet. Dan ontvangt het ziekenhuis dus geld voor het afval, in plaats van er voor hoeven te betalen. Zo kan zeer eenvoudig geld worden bespaard door duurzaam te zijn.
Zonder mijn innovatie is het lastig om tot een praktische verandering te komen in een ziekenhuis. Mensen die binnen een ziekenhuis bezig zijn met dit onderwerp houden zich vaak meer bezig met beleid of meer globale onderwerpen, maar niet met kleinere, praktische projecten. Ik heb gezien dat dit soms wel wordt opgepakt door 'Green Teams' binnen bepaalde afdelingen, gevormd door werknemers van die afdeling die kleine projecten oppakken naast hun dagelijkse baan. Dit zijn vaak kleine projecten, en deze teams zijn niet in staat om een hele afdeling te verduurzamen.
Met de tool die ik ontwikkeld heb, kunnen ook de huidige en verwachte kosten berekend worden. Als je bijvoorbeeld kijkt naar afvalverwerking, dan zorgt recyclen voor een verlaging in CO2-footprint, en voor een verlaging in afvalverwerkingskosten. Dit is te danken aan het feit dat het ziekenhuis zijn afval kan verkopen aan een externe partij, die deze materialen dan recyclet. Dan ontvangt het ziekenhuis dus geld voor het afval, in plaats van er voor hoeven te betalen. Zo kan zeer eenvoudig geld worden bespaard door duurzaam te zijn.
Doelgroep
Ik richt mij op dit moment vooral op ziekenhuizen, maar dit kan worden uitgebreid naar alle zorginstellingen in Nederland. Mijn doelgroep zou in principe ook kunnen worden uitgebreid naar buiten Nederland, maar op dit moment heb ik nog geen ervaring met hoe deze processen in de buitenlandse zorg werken. In Nederland zijn er op dit moment 300 ziekenhuizen (www.zorgkaartnederland.nl). Binnen elk ziekenhuis kan ik mijn tool/methode toepassen in meerdere afdelingen, bijvoorbeeld de OK, IC, SEH, etc.
Verdienmodel
Mijn verdienmodel bestaat uit 2 onderdelen: het verhuren van mijzelf (mijn kennis en tijd) als adviseur, en het gebruik van mijn tool. Ik bied mijn dienst aan als een totaalpakket: een vaste prijs waarin deze twee factoren zitten opgenomen. Deze prijs is gebaseerd op mijn uurtarief en een tarief voor het gebruik van de tool. De prijs van een pakket wordt bepaald als ik in gesprek ga met een partij, om hun wensen in dit pakket te kunnen verwerken.
Intellectueel eigendom
Dit is (nog) niet van toepassing op mijn dienst. Dit zou eventueel in de toekomst wel zo kunnen zijn, als ik mijn tool omzet in een web-based/software versie.
Testen
Doelstelling testfase
Tijdens de testfase is het zes-stappenplan en de tool getest met een multidisciplinaire groep mensen die verstand heeft van het gebruik van tools en duurzaamheid in een medische setting. De tool is gebaseerd op twee al bestaande (management) methodes. Tijdens de testfase is onderzocht of de nieuwe tool inderdaad de geschikte elementen van deze twee methodes heeft overgenomen. Verder zijn de tool en methode in zijn geheel doorlopen met het testteam, en is feedback gegeven op de vooraf opgestelde requirements (bv gebruiksgemak, effectiviteit).
Beschrijving testfase
De tool en de zes stappen zijn voltooid tijdens een sessie van ongeveer 1,5 uur met de drie proefpersonen. De stappen werden doorlopen voor een representatieve, fictieve case. De tool werd ook ingevuld voor deze case. Door de proefpersonen mee te nemen door alle zes de stappen, kon feedback gegeven worden op het gehele proces, inclusief gebruik van de tool.
Aantal proefpersonen
Bij de testfase waren drie proefpersonen betrokken:
Hoogleraar biomedical engineering TU Delft: ervaring met de methodes waarop de tool gebaseerd is, ervaring met procesveranderingen
Hoogleraar gynaecologie LUMC: ervaring met de methodes waarop de tool gebaseerd is, ervaring met introductie van nieuwe tools in de praktijk
Anesthesist LUMC: leider van het OK Green Team, verstand van duurzaamheid in de zorg
Hoogleraar biomedical engineering TU Delft: ervaring met de methodes waarop de tool gebaseerd is, ervaring met procesveranderingen
Hoogleraar gynaecologie LUMC: ervaring met de methodes waarop de tool gebaseerd is, ervaring met introductie van nieuwe tools in de praktijk
Anesthesist LUMC: leider van het OK Green Team, verstand van duurzaamheid in de zorg
Testresultaten
De methode en tool werden geprezen om het feit dat zij zorgen voor een overzichtelijk inzicht in de huidige situatie. Door gebruik van automatische kleurcodering in de tool is in een oogopslag duidelijk waar de grote impacts zitten, en waar dus het beste op gefocust kan worden.
In de eerste versie van de tool werd de impact van de verschillende processen weergegeven relatief van elkaar (en dus niet als absoluut CO2-getal). Dit was noodzakelijk omdat deze getallen toen nog niet beschikbaar waren. De proefpersonen gaven direct aan dat dit wel noodzakelijk was. Zij suggereerden dat de analyse sterker zou worden als een absoluut, en niet een relatief, getal kan worden toegekend aan de processen. Toen deze getallen beschikbaar waren, zijn ze direct geïmplementeerd in de tool.
In de eerste versie van de tool werd de impact van de verschillende processen weergegeven relatief van elkaar (en dus niet als absoluut CO2-getal). Dit was noodzakelijk omdat deze getallen toen nog niet beschikbaar waren. De proefpersonen gaven direct aan dat dit wel noodzakelijk was. Zij suggereerden dat de analyse sterker zou worden als een absoluut, en niet een relatief, getal kan worden toegekend aan de processen. Toen deze getallen beschikbaar waren, zijn ze direct geïmplementeerd in de tool.
Uitdagingen
Zoals wat bij veel onderzoeken lastig is, is het bij elkaar krijgen van een representatief team. Dat zal de grootste uitdaging worden voor de volgende fase, wanneer de methode en tool getest zullen worden met potentiële gebruikers voor een case study. Het is een gegeven dat mensen in een ziekenhuis het vaak erg druk hebben, en weinig tijd hebben om aan dit soort projecten mee te werken.
Pilot
Beschrijving pilotfase
De pilotfase bestond uit 3 sessies van elk ongeveer 1,5 uur. Tijdens deze sessies is een fictieve maar representatieve case behandeld, met mensen die dagelijks betrokken zijn bij het onderwerp van de case. Bij sessie 1 en 2 waren dezelfde 5 potentiële gebruikers aanwezig (oa leden van het OK Green Team). Tijdens sessie 1 zijn stap 1-3 van de methode doorlopen. Na deze sessie heb ik stap 4 en 5 (= de tool) ingevuld met de gegevens verkregen tijdens stap 1-3. Tijdens sessie 2 heb ik de resultaten van stap 4 en 5 aan de rest van de groep voorgelegd, en hebben we stap 6 gezamenlijk doorlopen. Na sessie 2 heb ik een vragenlijst voorgelegd aan de deelnemers, waarin de requirements gescoord konden worden. Tijdens sessie 3 zijn de resultaten meer in-depth besproken met een manager en de leider van het Green Team.
Aantal gebruikers pilot
0-10
Betrokken partners
De pilotfase is in zijn geheel uitgevoerd in het LUMC, op de OK afdeling. Het team wat betrokken was bij de pilotfase bestond in zijn geheel uit mensen die dagelijks op de OK werken, en dus potentiële klanten/gebruikers zijn van mijn diensten.
Bij de testfase waren de volgende personen betrokken: 2 medisch specialisten, manager CSD, OK assistente, manager afvalverwerking.
Bij de testfase waren de volgende personen betrokken: 2 medisch specialisten, manager CSD, OK assistente, manager afvalverwerking.
Maatschappelijke effecten
Duurzaamheid wordt steeds belangrijker in onze samenleving, en bedrijven die bijdragen aan duurzaamheid worden als positief beschouwd door het publiek. Door als ziekenhuis aan duurzaamheid bij te dragen, kan dit dus een positief effect hebben op de bezoekers.
Ziekenhuizen dragen ook een voorbeeldfunctie. Ze zijn bedoeld om mensen beter te maken, maar ook om te voorkomen dat ze ziek worden. Een duurzame leefomgeving heeft een positief effect op de gezondheid. Het is een van de kerntaken van een ziekenhuis om te voorkomen dat mensen ziek worden. Dat kan door bij te dragen aan duurzaamheid.
Ziekenhuizen dragen ook een voorbeeldfunctie. Ze zijn bedoeld om mensen beter te maken, maar ook om te voorkomen dat ze ziek worden. Een duurzame leefomgeving heeft een positief effect op de gezondheid. Het is een van de kerntaken van een ziekenhuis om te voorkomen dat mensen ziek worden. Dat kan door bij te dragen aan duurzaamheid.
Onderzoeksresultaten
Weer waren de deelnemers positief over het inzicht wat de tool biedt in het proces. De automatische kleurcodering laat in een opslag zien waar de hoogste impact zit, en wat dus prioriteit moet hebben voor verduurzaming.
De methode en tool waren initieel bedoeld om zelfstandig te kunnen worden gebruikt door een ziekenhuis. Tijdens de pilot ben ik er echter achter gekomen dat dit nu nog niet mogelijk is. Bij de methode zit een uitgebreid protocol over hoe de zes stappen moeten worden ingevuld. Echter is dit nog niet genoeg getest in de praktijk om optimaal te zijn voor zelfstandig gebruik. De methode volgen en invullen kosten best veel tijd, omdat een proces helemaal tot in detail geanalyseerd wordt. Hierin zit de kracht van de methode, maar ook de zwakte, omdat het veel tijd kost en goed moet gebeuren.
De methode en tool waren initieel bedoeld om zelfstandig te kunnen worden gebruikt door een ziekenhuis. Tijdens de pilot ben ik er echter achter gekomen dat dit nu nog niet mogelijk is. Bij de methode zit een uitgebreid protocol over hoe de zes stappen moeten worden ingevuld. Echter is dit nog niet genoeg getest in de praktijk om optimaal te zijn voor zelfstandig gebruik. De methode volgen en invullen kosten best veel tijd, omdat een proces helemaal tot in detail geanalyseerd wordt. Hierin zit de kracht van de methode, maar ook de zwakte, omdat het veel tijd kost en goed moet gebeuren.
Implementatie
Organisatie
MINT zorgadvies is een eenmanszaak, met mijzelf als eigenaar (Else de Ridder). Ik werk 2-3 dagen per week aan MINT, en de overige dagen bij mijn part-time baan. Zo zorg ik er voor dat ik een goede basis heb, maar daarnaast ook nog de ruimte heb om aan MINT te werken.
Op dit moment ben ik de eigenaar en enige werknemer van MINT. Ik wil dit in de beginfase van MINT zorgadvies ook zo houden, totdat ik meer ervaring heb opgedaan. Als MINT zorgadvies gaat groeien, zullen er mogelijk mensen worden aangenomen om werkzaamheden over te nemen. Het is dan ook mogelijk om over te gaan naar een BV.
Op dit moment ben ik de eigenaar en enige werknemer van MINT. Ik wil dit in de beginfase van MINT zorgadvies ook zo houden, totdat ik meer ervaring heb opgedaan. Als MINT zorgadvies gaat groeien, zullen er mogelijk mensen worden aangenomen om werkzaamheden over te nemen. Het is dan ook mogelijk om over te gaan naar een BV.
Ondernemer
Ikzelf (Else de Ridder) ben de ondernemer. Ik heb de methode en tool ontwikkeld tijdens mijn afstuderen. Tijdens dit onderzoek heb ik veel ervaring opgedaan met duurzaamheid in de zorg en procesveranderingen in een ziekenhuis. Een belangrijk gedeelte van mijn dienst is het bij elkaar brengen van de juiste groep mensen. Tijdens mijn onderzoek heb ik gemerkt dat ik goed ben in het bij elkaar brengen en enthousiasmeren van mensen. Ook is gebleken dat ik 'de taal' spreek van meerdere partijen (zoals artsen, afvalverwerkers), wat erg handig is.
Implementatiestrategie
Ik probeer om binnen te komen in een zorginstelling via een afdeling, bijvoorbeeld waar ik iemand ken of waar ik door benaderd ben. Daar ga ik dan aan de slag met mijn dienst. Van die afdeling is ook de manager betrokken bij het project. Via die manager ga ik in gesprek met managers van andere afdelingen, om mijn dienst daar ook in te voeren. De resultaten die dan reeds geboekt zijn op de eerste afdeling kunnen helpen om managers van andere afdelingen te overtuigen.
Communicatie en marketing
Mijn dienst wordt kenbaar gemaakt op LinkedIn en via mijn website. Potentiële klanten worden benaderd via LinkedIn of mail. Congressen worden ook bezocht om klanten te werven. Ook is er veel spraken van mond-op-mond reclame, bijvoorbeeld via mijn afstudeerbegeleiders uit het LUMC, mijn afstudeerprofessor van de TU Delft, of mensen uit mijn eigen netwerk.
Verder ben ik bezig met een interview/vermelding in de OK Visie. Dit zou ook erg toepasselijk zijn voor Medisch Contact, gezien hun issue over duurzaamheid afgelopen november.
Met MINT zorgadvies wil ik laten zien dat duurzaam zijn niet moeilijk is. MINT kan helpen om duurzaamheid op de kaart te zetten in een ziekenhuis.
Verder ben ik bezig met een interview/vermelding in de OK Visie. Dit zou ook erg toepasselijk zijn voor Medisch Contact, gezien hun issue over duurzaamheid afgelopen november.
Met MINT zorgadvies wil ik laten zien dat duurzaam zijn niet moeilijk is. MINT kan helpen om duurzaamheid op de kaart te zetten in een ziekenhuis.
Productpresentatie
Behaalde prestaties of gewonnen awards
Ik ben op dit onderwerp cum laude afgestudeerd aan de TU Delft als Biomedical Engineer. Ook heb ik vanwege mijn afstudeeronderwerp de Unilever research prize 2019 gewonnen en was ik een van de winnaars van de Sustainable Healthcare Challenge 2019.
Opschaling
Productontwikkeling
MINT zorgadvies maakt gebruikt van een tool die ik zelf ontwikkeld heb. Op dit moment is deze tool alleen voor intern gebruik. Echter heeft een klant al aangegeven dat zij graag de tool zouden willen blijven gebruiken, nadat het project is afgerond. De tool is daar op dit moment nog niet geschikt voor. Ik wil eerst meer ervaring opdoen met de tool, om er zelf achter te komen wat voor functionaliteiten nuttig zijn. Daarna zou de tool kunnen worden omgezet in software of een web-based versie, die gelicenseerd kan worden aan klanten.
Groeiscenario
Op dit moment ben ik alleen werkzaam in ziekenhuizen. Mijn dienst is geschikt voor de gehele zorgsector, dus daar wil ik in de toekomst graag naar uitbreiden. Ik hoop dit te doen door mond-op-mond reclame binnen deze sector, en door promotie via LinkedIn, tijdschriften etc.
Planning
Binnen een jaar na de start (maart 2019) van mijn bedrijf hoop ik een goede fundering te hebben gelegd voor mijn bedrijf. Ik wil dan een protocol hebben opgesteld over hoe ik zorginstellingen het beste kan benaderen en hoe ik een project snel op gang kan brengen. Ik hoop mijn service dan ook te hebben uitgebreid naar andere afdelingen dan de OK, waar ik nu word ingehuurd. Mijn doel voor het eerste jaar is om de markt nog beter te leren kennen, door veel potentiële gebruikers te spreken en congressen etc te bezoeken.
Daarna wil ik deze kennis gebruiken om duurzaamheid in de zorg breder neer te zetten, door bijvoorbeeld na te denken over regelgeving op dit gebied, of om duurzaamheid te laten opnemen in de opleiding geneeskunde of opleiding tot OK assistent. Dit staat op de planning over 1-2 jaar.
Verder wil ik een netwerk vormen van andere bedrijven die in deze sector werkzaam zijn, om ze ervaringen en contacten uit te wisselen. Dit netwerk kan dan dienen als een landelijk aanspreekpunt rondom duurzaamheid in de zorg. Dit verwacht ik over 1-2 jaar te kunnen opzetten.
Daarna wil ik deze kennis gebruiken om duurzaamheid in de zorg breder neer te zetten, door bijvoorbeeld na te denken over regelgeving op dit gebied, of om duurzaamheid te laten opnemen in de opleiding geneeskunde of opleiding tot OK assistent. Dit staat op de planning over 1-2 jaar.
Verder wil ik een netwerk vormen van andere bedrijven die in deze sector werkzaam zijn, om ze ervaringen en contacten uit te wisselen. Dit netwerk kan dan dienen als een landelijk aanspreekpunt rondom duurzaamheid in de zorg. Dit verwacht ik over 1-2 jaar te kunnen opzetten.
Internationale ambitie
Op dit moment zijn er nog geen relaties met het buitenland. Duurzaamheid is natuurlijk een internationaal probleem, en mijn dienst is zeker relevant in het buitenland. Ontwikkelingslanden kunnen ook erg profiteren van mijn dienst, omdat duurzaamheid daar vaak een nog groter probleem is dan in Westerse landen. Hier heb ik ook een persoonlijke interesse in, en hoop mijn service in de toekomst ook naar dit soort landen uit te breiden.
Geïnvesteerd vermogen
€ 0-10 duizend
Omzet
0-10k
Financiële prognose
Omdat ik mijzelf inzet en daardoor weinig kosten maak, zal ik al snel breakeven draaien. Ik heb een gedeelte van mijn eigen vermogen geïnvesteerd om mezelf de tijd te geven om mijn eigen bedrijf op te zetten. Ik schat dat ik deze investering na ongeveer 2-3 opdrachten er uit zal hebben. Ik hoop dus binnen een jaar breakeven te draaien.