Zorginnovatie gebeurt niet op een eiland: werk samen en bundel krachten

Er is sprake van een sterke toename van de zorgvraag in Nederland en België. Beide landen staan voor dezelfde uitdagingen met betrekking op de kwaliteit van de zorg. Dit komt onder andere door de toename van chronische ziekten, multimorbiditeit, tekort aan personeel, een gewijzigd verwachtingspatroon van de patiënt en door vergrijzing. In 2030 zal bijna een kwart van de Europeanen ouder zijn dan 65. Mensen langer zelfstandig en gezond te laten wonen en leven vormt daarom een grote uitdaging.
 

Tot zo ver niets nieuws, lijkt me. Dat geldt ook voor het feit dat bedrijven en kennisinstellingen een belangrijke maatschappelijke bijdrage leveren aan het aangaan van deze uitdaging door het ontwikkelen van zorginnovaties en economische valorisatie van kennis.

Echter, het aantal innovaties dat de markt haalt is slechts 35 procent. De drempel moet dus worden verlaagd om zorginnovaties succesvol naar de markt te brengen. Samenwerking en het bundelen van krachten is daarbij cruciaal; de tijd dat iedere ondernemer, zorginstelling of overheid op een eigen eilandje werkte, is voorbij.

Onderscheidend vermogen

Om bovenstaande redenen zijn wij, Coöperatie Slimmer Leven 2020, samen met vijf andere Nederlandse en Vlaamse partners vorig jaar het project CrossCare gestart. CrossCare wordt gesubsidieerd door Interreg Vlaanderen-Nederland en stimuleert, ondersteunt en versnelt innovaties in de zorg. Nu hoor ik je denken: “Er zijn zo toch al zo veel projecten die dit pretenderen?”. Dat klopt ongetwijfeld. Maar de kracht van dit project zit ‘m in het feit dat er door intensieve samenwerking drie belangrijke zaken in combinatie worden aangeboden om de ondernemers te ondersteunen: toegang tot zorgproeftuinen, verkennen van een grensoverschrijdende markt en (subsidie)geld.
 

1. Financiering

Als eerste het geld. Onmisbaar voor MKB-ers die zich bezig houden met zorginnovatie. Want hoewel 98 procent van de bedrijven in Europa bestaat uit MKB-bedrijven, gaat slechts 4,4 procent van de Europese subsidies die bedoeld zijn voor zorginnovatie naar het MKB. Logisch ook. Deze ondernemers zijn voornamelijk bezig met hun corebusiness: het ontwikkelen van hun innovatie en bedrijf. Daarnaast werken ze vaak alleen of met een paar collega’s en hebben geen capaciteit om zich vast te bijten in het lange proces van het aanvragen van dit soort subsidies. Terwijl financiering natuurlijk wel essentieel is voor het succesvol ontwikkelen en uitrollen van zorginnovaties. Ondernemers kunnen via CrossCare aanspraak maken op financiering vanuit Interreg en doorlopen een veel overzichtelijker aanmeldings- en selectieproces dan via de reguliere wegen.

2. Eindgebruikers

Iets anders waar ondernemers vaak moeite mee hebben bij het ontwikkelen van zorginnovaties, is de toegang tot eindgebruikers. Eindgebruikers zijn vaak lastig bereikbaar voor de ondernemers, terwijl ze wel heel hard nodig zijn om een succesvolle innovatie te ontwikkelen. Ook hier geldt dat de ondernemers hele andere dingen aan hun hoofd hebben en in hele andere vakgebieden gespecialiseerd zijn. Door toegang te bieden tot een zorgproeftuin, is het mogelijk om de zorginnovatie te creëren en te toetsen samen met eindgebruikers. Deze setting zorgt dus voor aansluiting van nieuwe of verbeterde zorginnovaties bij de behoeften van de zorgconsument en zorgprofessional. Op deze manier is de kans groter dat een zorginnovatie geïmplementeerd wordt in de maatschappij en succesvol op de markt komt. De feedback van de eindgebruiker wordt gebruikt voor de bijsturing en (door)ontwikkeling van het product.

3. Marktverschillen

Als laatste belangrijk punt biedt een project als CrossCare MKB-bedrijven de kans om relatief eenvoudig twee markten te verkennen. Want hoewel vaak wordt gedacht dat België en Nederland veel op elkaar lijken, blijken landsgrenzen in de praktijk nog steeds grote barrières voor ondernemers. Zeker in de zorg zijn er veel verschillen waarmee rekening gehouden moet worden. Die variëren van wet- en regelgeving, de inrichting van het zorgstelsel, tot aan de cultuurverschillen die ervoor zorgen dat Nederlandse en Belgische eindgebruikers een andere kijk op dezelfde zorginnovatie hebben. Omdat bedrijven in CrossCare zowel door Vlaamse als Nederlandse proeftuinen worden begeleid, maken ze kennis met het gehele zorgecosysteem van beide landen. 

Samenwerking

Hoewel er dus ongetwijfeld veel soortgelijke projecten zijn die de ontwikkeling van zorginnovatie stimuleren, zijn we er met alle partners van overtuigd dat ondersteuning op meerdere gebieden bepalend is voor het succes. Je hebt dan ook altijd meerdere partijen nodig om dit mogelijk te maken. Wij pleiten er dan ook voor dat verschillende partijen de krachten steeds vaker bundelen en samenwerken om innovatieve ondernemers te helpen met het succesvol ontwikkelen en implementeren van een zorginnovatie. 

Charel Klerkx is communicatieadviseur bij Coöperatie Slimmer Leven 2020, een zorginnovatienetwerk in de Brainport-regio. Binnen dit netwerk zijn partijen gebundeld met een gedeelde ambitie: zorgen voor significante doorbraken op het gebied van zorg, wonen en welzijn die op de lange termijn ook kostenbesparing voor de maatschappij en economische meerwaarde opleveren.