De kracht van innovaties met een verhaal

24 september 2021

Er is een categorie zorginnovaties die succesvoller lijkt dan andere. Het verschil zit vooral in het enthousiasme over de innovatie en de adoptie ervan door gebruikers. De innovaties in deze categorie onderscheiden zich vooral door de manier waarop ze zijn ontstaan. Het zijn oplossingen voor ervaren problemen. Niet bedacht vanachter een bureau, maar ontstaan met een verhaal. In deze blog lees je 3 concrete voorbeelden van innovaties met een verhaal en waarom deze zo succesvol zijn. 

Haastige spoed 

De patiënt centraal stellen is belangrijk. Dat roepen we allemaal. Toch blijkt het in de praktijk vaak lastig om dit ook écht te doen. Hoewel goedbedoeld worden veel zorginnovaties nog steeds bedacht voor patiënten, zonder hen actief te betrekken. We hebben de neiging om te denken dat we het probleem wel kennen en vooral snel op zoek te gaan naar een oplossing. Hierdoor gaan we in de praktijk te snel voorbij aan wat nu precies de kern is van het probleem. 

Verdiep je inzicht 

Om goed aan te kunnen sluiten bij de wensen, behoeften en vaardigheden van de gebruiker, zul je je moeten verdiepen in de belevingswereld van jouw doelgroep. Dit vraagt om meer dan informatie verzamelen. Je moet het probleem als het ware voor je kunnen zien, horen wat mensen uit de doelgroep erover zeggen of hoe zij het ervaren. Zorg dat je niet blijft hangen in algemeenheden, maar ga echt een stap dieper. 

Er zijn allerlei manieren waarop je deze inzichten kunt ophalen. Denk aan interviews, focusgroepen, observaties of meeloopdagen. Daarnaast kan het werken met een patient journey of design thinking helpen om te komen tot een passende ontwikkeling of effectieve implementatie van zorginnovaties. De manier waarop je dit doet maakt niet zoveel uit, zolang je maar begrijpt wat er écht toe doet. 

Hieronder geef ik 3 voorbeelden van zorginnovaties die dit op een bijzondere manier precies goed hebben begrepen. 

1. Van Sinterklaassurprise naar heupairbag  

De Wolk heupairbag is inmiddels een prijswinnende innovatie. In 2020 wonnen zij de publieksprijs bij de Nationale Zorginnovatieprijs. En in 2021 won tanteLouise de challenge Verpleeghuizen van de toekomst met de opschaling van de Wolk. Maar het begon in 2012 allemaal met de 87-jarige moeder van Wolk oprichter Hans Schröder. Hans maakte voor zijn moeder een heupairbag als Sinterklaassurprise, omdat zij steeds bang was om te vallen. Toen zijn moeder korte tijd later viel en bang was dat haar heup gebroken was, besloot Hans dat hij de heupairbag toch echt wilde ontwikkelen. 

Afbeelding: tanteLouise 

2. Op zoek naar een alternatief voor Facebook 
Een ander voorbeeld van een innovatie die vanuit persoonlijke frustratie is ontstaan is Stamtafel. Toen de vader van oprichter Ronald Helder Alzheimer kreeg, wilde hij dat zijn vader contact kon onderhouden met vrienden en zocht hij naar een manier om anderen inzicht te geven in hoe het met zijn vader ging. Hij wilde dit niet via Facebook doen, vanwege het ontbreken van privacy en de verkoop van gebruikersdata. Toen er geen geschikt alternatief bleek te zijn, is hij zelf aan de slag gegaan. Hieruit is het platform Stamtafel ontstaan. Zelfregie, privacy en Google-loos zijn de basisprincipes. Inmiddels zijn ruim tachtigduizend mensen aangesloten bij dit sociale (zorg)platform.  

3. Observeren van mensen met zware dementie   

Het doorbreken van de passiviteit van mensen met zware dementie was de uitdaging die promovenda Hester Le Riche op zich nam. Ze wilde aan de slag met lichtprojecties om mensen te activeren. In eerste instantie liet ze de lichtpijlen op een tafel wijzen naar een kopje koffie. Maar mensen met dementie bleken helemaal geen interesse hebben in het kopje koffie. Hun aandacht werd wel getrokken door de bewegende lichtprojecties. Ze probeerden hiermee te spelen. Op basis van observaties en toetsen is het idee steeds een stap verder uitgewerkt tot het concept van de Tovertafel. De Tovertafel bleek tijdens het onderzoek al tot zulke mooie resultaten te leiden, dat Hester besloot om het nog tijdens haar promotie op de markt te brengen. 

Innovaties met een missie 

Ik vind deze verhalen ontzettend inspirerend. Het zijn niet altijd de mensen met de meeste kennis, de juiste vaardigheden of de diepste zakken die de beste zorginnovaties ontwikkelen. De voorbeelden die ik noem hebben ieder een uniek eigen verhaal. Wat ze verbindt is dat ze missiegedreven zijn. Ze houden de mensen voor wie ze het doen scherp voor ogen en kijken steeds of wat ze bedacht hebben echt werkt in de praktijk. Al het andere maken ze ondergeschikt. Dit is wat innovaties met een verhaal zo krachtig maakt en echt onderscheid van de rest. 

Ken jij nog meer zorginnovaties met een verhaal. Laat dan een reactie achter of stuur mij een bericht via janneke@amplitudo.nl

Geschreven door Janneke de Groot: zorgvernieuwer en eigenaar van innovatieadviesbureau Amplitudo. Zij adviseert en coacht zorgorganisaties bij het implementeren van zorginnovaties. In deze blogreeks voor ZorgInnovatie deelt zij inspiratie, inzichten en praktische tips over innoveren met impact.